Xây nhà là việc quan trọng, tốn khá nhiều thời gian, công sức và tiền bạc. Đặc biệt đối với gia chủ xây nhà lần đầu với khá nhiều điều lo lắng và băn khoăn.
- Không biết bắt đầu từ đâu: Nhiều người lần đầu xây nhà thường bối rối: cần làm gì trước – xin phép, tìm thầu, thuê thiết kế hay chọn vật liệu? . Sự thiếu định hướng ban đầu khiến họ mất thời gian, chi phí và đôi khi gặp rắc rối pháp lý.
- Thiếu kinh nghiệm trong việc chọn đơn vị thiết kế & thi công: Dễ bị thu hút bởi đơn vị quảng cáo “giá rẻ” nhưng không có năng lực thực tế. Thi công kém chất lượng, kéo dài thời gian, đội vốn, hoặc bỏ ngang công trình
- Không kiểm soát được chi phí: Nhiều người đặt ra ngân sách nhưng không chi tiết từng hạng mục (móng, thô, hoàn thiện, nội thất…). Phát sinh liên tục vì thay đổi thiết kế, chọn vật tư vượt mức cho phép.
- Mâu thuẫn trong gia đình về nhu cầu thiết kế: Vợ chồng, cha mẹ – con cái mỗi người một ý: người thích hiện đại, người muốn cổ điển, người cần nhiều phòng, người cần không gian mở…Thiếu tiếng nói chung khiến quá trình thiết kế kéo dài, không hiệu quả.
- Vướng mắc pháp lý, không hiểu quy hoạch: Xây sai chỉ giới, vượt tầng, hoặc chưa xin phép đã xây => bị đình chỉ, phạt tiền, thậm chí tháo dỡ. Mua đất nhưng chưa hiểu rõ giấy tờ, diện tích quy hoạch, lộ giới…
- Quá tin vào bản thân hoặc người quen không chuyên: Một số chủ nhà muốn tự thiết kế, tự mua vật tư, tự giám sát – dẫn đến thiếu kết nối giữa các khâu, phát sinh sai sót. Nhờ người quen không chuyên ngành thi công để tiết kiệm chi phí => thiệt hại về lâu dài.
- Quá lo lắng vì thiếu thông tin, dẫn đến trì hoãn: Nhiều người muốn xây nhà nhưng sợ “không đủ tiền”, “sợ gặp thầu dởm”, “không biết xin phép sao”… nên trì hoãn mãi.
Là người trực tiếp thiết kế và đồng hành cùng nhiều công trình nhà ở dân dụng, tôi nhận thấy rằng thành công hay thất bại của một ngôi nhà phụ thuộc rất lớn vào khâu chuẩn bị ban đầu. Dưới đây là những điều quan trọng cần chuẩn bị trước khi xây nhà – hy vọng sẽ giúp quý anh chị có một hành trình xây dựng thuận lợi và tiết kiệm chi phí.
1. Xác định rõ nhu cầu sử dụng và ngân sách đầu tư
Ngôi nhà thường là tài sản có giá trị nhất đối với quan niệm của người Việt Nam. Vì thế, muốn xây dựng một ngôi nhà khang trang rộng rãi đúng như mong muốn của bạn, điều đầu tiên trong câu hỏi “Cần chuẩn bị gì trước khi xây nhà” chính là kinh phí.
Kinh phí chính là cốt lõi, là nền tảng để tạo nên một ngôi nhà trong tương lai. Thông thường, người dân Việt Nam thường có quan niệm làm việc và tiết kiệm tiền để xây nhà. Đồng nghĩa với điều đó, chúng ta hiểu rằng phải chuẩn bị một số tiền nhất định nếu muốn xây dựng một ngôi nhà mới.
Tiếp đến bạn cần xác định về công năng của ngôi nhà.
- Ngôi nhà này phục vụ cho bao nhiêu người ở? Có kế hoạch mở rộng trong tương lai không?
- Nhu cầu về phòng ốc: Bao nhiêu phòng ngủ? Có cần phòng làm việc, kho, gara…?
- Phong cách thiết kế mong muốn: Hiện đại, tân cổ điển, tối giản…?
- Ngân sách dự trù đầu tư là bao nhiêu? Có thể linh động tối đa đến mức nào?
Lưu ý: Việc xác định rõ nhu cầu từ đầu sẽ giúp quá trình thiết kế đi đúng định hướng, tránh phát sinh không cần thiết trong quá trình thi công.
2. Phong thủy
Phong thủy bao gồm những gì? Cơ bản nhất là tuổi làm nhà, hướng nhà hợp phong thủy. Đặc biệt là với một số gia đình kinh doanh, buôn bán. Có một số khách hàng không thực sự quá quan trọng vấn đề này, nhưng chúng tôi đưa vào vị trí thứ 2 vì trên thực tế, có rất nhiều trường hợp khách hàng quên tính toán trước khi thi công dẫn đến việc rất khó điều chỉnh phong thủy về sau, một số trường hợp còn phải phá bỏ một số phần của ngôi nhà để có hướng nhà phù hợp.
Theo quan niệm của người phương Đông, mỗi con người khi sinh ra đều mang theo một trường năng lượng riêng biệt, được gọi là trường nhân thể – hay còn gọi là điện sinh học. Trường khí này không giống nhau ở mỗi người, mà mạnh yếu khác nhau tùy vào thể trạng, tâm tính và ngày giờ sinh, sẽ hợp với hướng trường của Trời – Đất không như nhau, người ta gọi là cung mạng. Với sự tác động thay đổi truyền dẫn của điện nhân thể bất cứ lúc nào bởi cảm ứng với từ trường quả đất hình thành sự tác động tương hỗ ảnh hưởng lẫn nhau sinh ra thuận hay nghịch, tốt hay xấu.
Trước hết, xác định tuổi qua năm tháng ngày sinh để tính toán cung hướng mạng cho từng người. Mỗi người đều có năm, tháng, ngày, giờ sinh của mình. Và mỗi năm đều có một sao quản vận. Sao quản vận chiếu mạng (theo Tam nguyên cửu vận) thì con người mang trường sinh mạng của sao đó. Theo hình đồ 9 sao phối 8 cung hướng của Bát quái (trùng với từ trường Nam Bắc của Trời – Đất và chia ra 8 hướng chính).
Cách phố biến nhất để xem tuổi làm nhà có phù hợp với năm dự định làm nhà hay không, chúng ta xem tuổi mụ có bị phạm Kim Lâu và Hoang Ốc hay không, nếu phạm thì chúng ta có thể mượn tuổi khác để làm nhà không bị phạm và hợp với tuổi của gia chủ.
Mỗi cung hướng mạng một thuộc tính ngũ hành khác nhau. Hệ sóng từ quy nạp vào 9 sao cũng tồn tại, luôn luân chuyển, thay đổi vị trí theo một quỹ đạo nhất định. Chín ngôi sao đó được mang tính chất khí với thuộc tính ngũ hành là: Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ (theo Tử vi. Mỗi người còn được đặt vào một cung hướng nhất định của Bát quái đồ gọi cung mạng: Có mạng Càn, mạng Khảm, mạng Cấn, mạng Chấn, mạng Tốn, mạng Ly, mạng Khôn, mạng Đoài. Tính từ năm sinh ta sẽ biết được cung mạng của mỗi người nằm trong cung hướng nào.
3. Thiết kế
Dựa trên kinh phí mà bạn hay gia đình bạn có thể bỏ ra để xây dựng một ngôi nhà mới, hãy thiết kế ngôi nhà dựa trên những mong muốn và nhu cầu của chính mình. Đây là công đoạn vô cùng quan trọng trong quy trình xây dựng. Việc thiết kế là điều thứ hai cần chuẩn bị để xây nhà. Chỉ sau khi có bản thiết kế thì bạn mới tiến hành được công việc quan trọng này.
Nếu không có nhiều kinh phí, bạn không cần phải thuê kiến trúc sư và ngược lại, nếu muốn có một công trình kiến trúc đẹp mắt, độc đáo và khả năng chi trả của bạn cho phép thì hãy nhờ đến sự hỗ trợ của kiến trúc sư. Khi thiết kế ngôi nhà cho mình, bạn cần trả lời những câu hỏi: căn nhà của bạn gồm những phòng nào, cấu trúc của ngồi nhà ra sao, có những công trình phụ nào đi kèm căn nhà,… Từ các yếu tố cốt lõi đó, bạn sẽ nhanh chóng phác họa được căn nhà của mình trong đầu và hiện thực hóa nó bằng hình ảnh trên giấy hoặc trên phần mềm thiết kế điện tử.
Dựa trên thiết kế sơ bộ đó, những người thi công nhà bạn sẽ biết được các công việc cần làm và tuân thủ theo mong muốn của gia chủ.
- Chọn đơn vị thiết kế sẽ đảm bảo bản vẽ ra đến công trình là sát thực tế.
- Xem các công trình thực tế họ đã làm, đọc đánh giá từ khách cũ.
- Làm việc trực tiếp để kiểm tra khả năng tư vấn, tinh thần hợp tác và trách nhiệm.
- Kinh nghiệm thực tế: Nhiều khách hàng vì tiết kiệm chi phí thiết kế đã thuê người thiết kế sơ sài, dẫn đến thi công vướng mắc – phải chỉnh sửa bản vẽ nhiều lần, vừa tốn thời gian, vừa phát sinh chi phí.
Lưu ý: Khi thiết kế căn nhà, hãy lưu ý về yếu tố phong thủy như chủ căn nhà hợp với hướng nào, tuổi làm nhà có hợp không (nếu không được tuổi làm nhà thì có thể mượn tuổi của người khác); thiết kế nhà với những hạng mục đó có phạm phải phong thủy xấu không (chẳng hạn phòng thờ đối diện nhà vệ sinh là phạm phong thủy xấu)…
4. Chuẩn bị đầy đủ pháp lý và hồ sơ xây dựng
- Dù xây nhà nhỏ hay lớn, các bước pháp lý đều cần thực hiện đúng trình tự:
- Xin giấy phép xây dựng (trừ trường hợp được miễn)
- Hồ sơ thiết kế xin phép, bản vẽ hiện trạng
- Ký hợp đồng thi công rõ ràng, minh bạch điều khoản
- Thông báo khởi công với chính quyền địa phương (nếu cần)
Lưu ý: Thi công khi chưa có phép hoặc sai giấy phép có thể bị đình chỉ, xử phạt hoặc buộc tháo dỡ.
5. Ưu tiên công năng và khả năng sử dụng lâu dài
- Ngoài tính thẩm mỹ, một ngôi nhà cần phục vụ tốt cho cuộc sống hàng ngày:
- Luồng giao thông thuận tiện, thông thoáng
- Bố trí bếp – phòng ngủ – vệ sinh hợp lý
- Đảm bảo ánh sáng và thông gió tự nhiên
- Có phương án chống nóng, chống thấm, tiết kiệm điện nước
6. Dự trù chi phí phát sinh và kế hoạch thi công rõ ràng
Làm nhà là chuyện quan trọng và cần sự chắc chắn, an toàn. Theo tục lệ của người Việt từ lâu nay, khi làm nhà cần xem ngày động thổ, đổ mái, lên nhà mới,… để cả gia đình tránh điều xui xẻo, gặp được điều may mắn.
Từ đó, khi có kế hoạch làm nhà vào một thời gian cụ thể, gia chủ cần xem những ngày tốt, giờ tốt để thực hiện thi công từng hạng mục quan trọng. Dựa trên khoảng cách giữa các ngày từ ngày đào móng đến ngày đổ mái, bạn sẽ cân đối được những công việc cần làm trước, hạng mục nào có thể làm sau.
- Trong thực tế thi công, phát sinh là điều rất dễ xảy ra, kể cả với bản vẽ chi tiết:
- Giá vật tư biến động
- Khó khăn địa chất phát sinh khi đào móng
- Chủ nhà thay đổi vật liệu hoặc một số chi tiết trong quá trình thi công.
Các giai đoạn thi công của một căn nhà nên được lên kế hoạch một cách cụ thể để bạn có thể chuẩn bị được vật tư đầy đủ. Bởi khi làm nhà, cứ làm đến hạng mục nào thì nên nhập vật liệu ở hạng mục ấy cho dễ bảo quản và không làm mất diện tích cất giữ vật liệu xây dựng. Điều này sẽ giúp bạn tránh được tình trạng mất mát vật liệu xây dựng – một tình trạng khá phổ biến với những công trình xây dựng dân dụng quy mô vừa và nhỏ.
Xây một ngôi nhà không chỉ là công việc kỹ thuật – mà là hành trình hiện thực hóa một tổ ấm. Việc chuẩn bị kỹ lưỡng ngay từ đầu sẽ giúp quý anh chị tiết kiệm thời gian, tiền bạc và tránh được những rủi ro không đáng có.
7. Hoàn thiện ngôi nhà
Hoàn thiện ngôi nhà sau những bước chuẩn bị trên đây là việc quan trọng nhất. Sau khi hoàn thiện phần thô – khung ngôi nhà, bạn sẽ bắt tay vào hoàn thiện chi tiết với các phòng khác nhau, các chi tiết về cửa rồi lắp đặt đường điện, nước, sơn nhà, cách bài trí nội thất. Lúc này, hãy nhờ đến sự trợ giúp của kiến trúc sư nếu như bạn cảm thấy mình không có đủ khả năng quản lý hết mọi việc.
Hoàn thiện ngôi nhà là cả một quá trình dài và mất rất nhiều công sức. Lúc này, gia chủ phải giám sát kĩ lưỡng những đội thợ làm việc trong căn nhà của mình để không có bất kì sai sót nào. Gắn liền với điều đó, phải chuẩn bị cả về tinh thần và sức khỏe vì quá trình làm nhà sẽ khiến bạn “lao tâm khổ tứ” không ít.
Trên đây là 7 điều quan trọng cần chuẩn bị trước khi xây nhà. Mục cuối cùng – hoàn thiện ngôi nhà vừa mang tính chuẩn bị vừa mang tính thi công vì trong quá trình hoàn thiện công trình của mình, bạn vẫn phải có chi tiết kế hoạch về tài chính, thời gian thi công và vật liệu xây dựng.
Nếu không có sự chuẩn bị kĩ lưỡng trước khi xây nhà, bạn có thể sẽ phải kéo dài thời gian làm nhà so với bình thường, gây ra sự mệt mỏi và tốn kém. Vì thế, hãy ghi nhớ 7 điều trên đây và tham khảo kinh nghiệm làm nhà của những người xung quanh để việc làm nhà được thuận lợi nhất.
